Notities 2de september schooljaar 2012-2013

Mijn sucky notities~

Les 20/feb en les 6/mar -> tot 19h D8<
Groepswerk -> teksten begrijpen (staan op Toledo)

Cursus beslaat: periode van 1868 tot (min of meer) heden.
Eerst -> inleiding: schetsen maatschappelijke context van de literatuur (sluit daarom aan bij de cursus geschiedenis van Japan).
+ invloed op de literaire evolutie etc.

Japanners beginnen in de Meiji-periode met het systematisch bestuderen van vreemde talen o.i.v. het 'verlichte westen' -> heleboel westerse romanschrijvers en dichters. Eerste vertalingen van Engelse werken rond 1880.

Kwamen tot de conclusie dat ze heel erg ver van dagelijkse taalgebruik hanteerden -> alleen maar schrijftaal, grote kloof tussen dagelijks en geschreven taal.
Schrijftaal: klinkt kunstmatig, snijden weinig persoonlijke/psychologische problemen aan omdat het moeilijk het triviale kon omschrijven.

Conclusie 'we moeten schrijven zoals we spreken' -> dichter bij de realiteit komen met schrift. Ontstaan van beweging: 言文一致(げんぶんいっち, 'geschreven en gesproken woord moeten samenvallen') +- een decennium later.
Jaren '80: beginnen te experimenteren met nieuwe vormen ed. (sleutelfiguur: Yamada Bimyou 山田美妙) -> naar voorbeeld van het westen de schrijftaal meer naar spreektaal toe trekken.
Maihime -- Mori Ogai (literair, elegant Japans)


--gebrek aan concentratie--


Futabate Shime - typische Meiji-mens die begint met de studie van westerse taal (eerst Frans, later Russisch)
-> in Japan heerst een zekere vrees voor westerse overheersing: bestuderen ervan is zich wapenen tegen de dreiging

Rusland 19de eeuw: tsaristisch. Gontsjarov's Oblomov ->
neemt veel voor te doen, maar doet uiteindelijk niets <-> gecontrasteerd met maatschappelijk actief persoon.
Contrast Russische (lichtelijk decadente) adel <-> Duitse immigranten of hun nakomelingen

-> elementen hiervan komen terug in zijn roman.
+ biografisch tintje - maakt zelf ook goede voornemens die hij niet altijd kan verwezenlijken.

Vervolg Futabate:

verblijft ook in Rusland, is daar ook een tijd actief als correspondent en sterft op reis terug naar Japan.

Roman: Drijvende wolken.
浮き雲（うきぐも）

Weinig gebeurtenissen -> beschrijven van het innerlijke leven van de personage, maar toch coherent verhaal.
Interiorisering: de gevoelens en de gedachten van een aantal personages gedurende een aantal weken.
-> minste verandering in buitenwereld heeft ook enorme impact op het innerlijk leven

Plot:
4 belangrijke personages
Hoofdfiguur Bunzo = ambtenaar, wordt ontslagen. Zijn hospita Omasa is ontgoocheld want hoopte dat hij en haar dochter zouden huwen, zegt dat hij moet streven om zoals Noboru te zijn (ambitieuze ambtenaar die weet van aanpakken).
Ambtenaar -> prestigieus beroep, carrière als ambtenaar was hoog aangeschreven
Noboru stelt Bunzo voor om hem weer aan te bevelen, maar Bunzo slaat dit voorstel af omdat dat zijn eer schaadt -> besluit een daad te gaan stellen, maar dit mislukt en hij vervreemdt steeds meer van de hospita en haar dochter.
-> plot weinig afgerond volgens Japanse traditie (vroeger ook vaak losse gedachten neerschrijven, ...).

Japanse literatuur: kende weinig analyses van het innerlijke leven. Voordien (Edo): grote mantel- en degen-verhalen -> episch, stereotiepe hoofdfiguren, weinig psychologisch analyse of meer in-depth personages.
Vb. hakkenden (八犬伝) -> 8 honden, maar incarnaties van mensen.
Nu: uniekere personages, gedetailleerde beschrijvingen.


Voor de modernisering: geen individualiteit, personen hadden een maatschappelijke/sociale rol en moesten niet meer zijn (ook in oosterse portretten -> mensen als samoerai, edelman, ... voorgesteld met weinig aandacht voor individuele uiterlijke kenmerken).

Neoconfucianisme: morele kader in de Edo-periode: gebruik van bepaalde concepten als ri (ideale vorm), sei (goede natuur), ...
-> men leidt hieruit deugden af: trouw, hoffelijkheid, wijsheid, ... [= echte, zuivere natuur, mens moet hiernaar ook handelen]
格物 - ^bereiken door studie, speculatie, nadenken (niet zoals wetenschappen).

Nu: moderne denken geïmporteerd uit het westen - moraal wordt gepersonaliseerd, want niet uit de natuur afgeleid (zoals volgens confuc.).

Verhandeling over de roman:
Shousetsu souron (小説総論)

Zijn schaduw
Sono omokage (その面影)

Het ordinaire
Heibon (平凡)



Shimazaki Touson (島崎藤村)
Na de Meiji-restauratie geboren



Maar ~ nu terug naar hoofdstuk 1!

Roman (小説): typisch genre dat uit het westen is geïmporteerd.
Voordien: gesaku (戯作) - mantel en degen-verhalen (ideologisch/confucianistisch geïnspireerde romans - goed vs. kwaad)

源氏物語 (genji monogatari) - 11de eeuw, Murasaki Shikibu
Wel over relaties tussen personages, weergave persoonlijkheden en gevoelsleven, maar niet modern (vnl. esthetisch).


Poëzie:
Traditionele vormen: Waka (和歌), haiku (俳句).
Gedeeltelijk ook westerse poëzie geïmporteerd, maar waka en haiku zich terug herpakt.

Mogelijke kritiek tov. traditionele vormen:
- te kort
- uitgeput geraakt, weinig verschillende opties

Derde vorm: renga (連歌) - kettinggedicht (door verschillende dichters).
Aan elkaar schakelen van waka -> aantonen van eigen woordspel en dichtkunst, maar laat weinig eigen gevoelens toe.

Haiku-schrijver: Matsuo Basho 芭蕉 (1644-1694?)
-> voor lagere klasse - ambachtslieden en handelaars (democratiserende tendens, populair, 17~19de eeuw)


In contact met westerse dichters: Wordsworth, Coleridge, Beaudelaire, ...
-> eigen haiku te kort om complexe literatuur te schrijven

Shintai shishou -> nieuwe vormen van dichtkunst, meer volgens westerse stijl.

Tegenbeweging: Masaoka Shiki -> vindt dat haiku niet overboord moet gegooid worden: probeert nieuwe invulling te geven.
(1876-1902, Matsuyama, Shikoku)
Haiku = snapshot, dient niet voor gevoelens. Momentopname, bepaalde blik op de situatie. Ook: visueel.

THEMA'S

- Vrije wil
Post-moderne status - invloed
Mensen -> leven zelf zin geven, afwezigheid van goddelijke invloed.

- Dood / Verlies
Verlies v/e naaste v/d hoofdfiguur + de reactie daarop.

- Existentialisme

- Eenzaamheid
(Vooral in Kitchen -> miljoenenstad: makkelijk om contact te maken, maar anonimiteit)

- Zingeving

- Liefde /seksualiteit
Motor om leven invulling te geven

- Identiteit
Absurde, ongeloofwaardige hoofdpersonages?
Personages met 'tics'

- Grensoverschrijdend gedrag / rebelsheid
Reactie v/h hoofdpersonage op iets abrupts

- 'Mono no Aware'
Klassiek principe -> diepste (esthetische) emotie bij het observeren
Ontroering.




-> Vertelstructuur
-> Auteursperspectief
-> Register
-> Setting
-> Symbolisme

Futabate Shime -> HS 2 - al behandeld
1864-1909
Belangrijkste vermelde werk - Ukigumo.
Mogelijke inspiratie/gelijkenis Ukigumo <-> Oblomov.
-> eenheid van plaats, inertie (gebrek aan activiteit van protagonist), ...
-> Oblomov: tegenstelling traditionale Russische adel <-> verwesterde Russen

Thema: slachtoffers van de modernisering -> komt ook terug bij andere schrijvers.
Bij Meiji-omwenteling e.d. -> weinig oude, traditionele families overgebleven.

Maar: niet dezelfde context als in Rusland.

Veel stream of consciousness - innerlijke monoloog - interiorisering --> gebeurt vaker bij westerse dan Japanse auteurs.

Maatschappelijk voorgeschreven rol - 分.
-> samenleving heeft bepaald waar je terecht komt, en daar moet je je aan houden.


Autonomie - zelfstandigheid, zelfredzaamheid, eigen verantwoordelijkheid, ... -> zelf voor de westerse mensen van toen niet voor de hand liggend.

Shimazaki Touson -zowel dichter als romanschrijver

p.27 -> Fukuzawa Yukichi - oriënteert zich op oa. het Britse utilitarisme -> accepteren van notie van zelfstandigheid.

Jaren 90 - Kitamura Toukoku -> verkennen van innerlijke leven

Tayama Katai - futon -> typisch Japans individu: bekentenis van innerlijke leven.

私小説（わたくししょうせつ）
小説-> vroeger: roddels, iets wat niet serieus genomen moet worden, ...
私-> oorspronkelijk: privé (zoals Klassiek Chinees karakter)


Touson -> geboren in Magome - halte langs een postroute.
Uit een familie van samoerai-afkomst - sterk doordrongen van oude moraal: streng opgevoed, studie belangrijk, ...
Vader, zus -> psychisch niet in orde: thema van erfelijke belasting.

Jaren 80 -> trekt naar Tokyo - ingeschreven in Meiji-Gakuin (school van protestantse missionarissen) -> om goed Engels te leren.
Oorspronkelijk van plan wetenschapper te worden, maar ontmoet Kimura Yuuji -> christen, invloed op bepaalde groep jonge studenten.

Sfeer jaren 70-80: utilitaristisch/zakelijk -> sterk (klakkeloos) gericht op het westen: namen veel dingen over, men maakte veel reizen, ...
Jaren 90-00: sterker wordend nationalisme? -> begint toch afstand te nemen van de kritiekloze houding: herwaardering traditionele cultuur.

Touson: laat zich dopen in 1988.
Besef van schuld en zonde -> sterker dan in toenmalige Japanse samenleving.
Schrijft Meiji-gakuin no gakusou.

1896 - wordt leraar in Sendai.
Gaat ook poëzie schrijven.

Maakt zich los van Christelijke moraal -> gaat terug naar Japanse wereldbeeld zoeken.

Saigyou 西行 - taika-dichter.
Bashou 芭蕉 - haiku-dichter.
-> tabi-bito (旅人) - reizen rond, nemen hun vrijheid


1899-1905 -> geeft les in Komoro.
Begint aan eerste roman.

Hakkai - gebroken gebod
Succes --> daarna: ook nog andere romans.

Raakt in een persoonlijke crisis
Trekt in 1913 naar Frankrijk/Parijs -> nog steeds cultureel centrum in Europa op dat moment.

Kaneko Mitsuharu - Nemure Pari -> jaren 30
Gemeenschap van een groep Japanners die in de westerse grootsteden verblijven en nogal samenklitten (niet met westerlingen omgaan).

Touson -
Shinsei (het nieuwe leven) -> bedoeling met een schone lei te beginnen.

Teksten tegen volgende week -> komen op Toledo.

Touson's grootste roman: p34.
Yowake mae - voor de dageraad --> gedesoriënteerde toestand van zijn vader toeschrijven aan de maatschappij.

Touhou no mon - de poort naar het oosten - onvoltooid werk.


Dichtbundels:
Wakana shuu

Vertalen van westerse gedichten -> Japanse gedichten enkel door ritme, geen rijm
naar ritmes van 5 en 7 vertalen.
Moderne taalgebruik

Hitoha bune
Natsu kusa
Raku baishi
Schetsen van de Chikuma-rivier.

Kortverhalen:
Ryoku ryoushuu - groene bladeren-verzameling

Eta - mensen geassocieerd met onzuiverheid (bloed, dood) -> leerlooiers, schoenmakers, ...

解体新書 - "nieuwe ontleedkundige tafelen" - 1774
--> oorspronkelijk taboe om lichamen open te snijden - artsen wouden geen 'eta' worden.

Ohara 大原 -> dorpje waarvan de zonen de doodskist van de keizer dragen, ohara-douji.

HAKKAI: Verhaal over jongen die door zijn vader is verteld om nooit te zeggen dat hij eta is - komt in contact met politicus.
Oorspronkelijke bedoeling mogelijk -> schetsen van persoon aan de rand van de samenleving.
Uiteindelijk: meer rond de vraag "bekennen of niet?" -> persoon die met een innerlijke strijd/dilemma zit.


IE (de familie) - familiekroniek.
In Japan: ie 家 de sociale/maatschappelijke eenheid bij uitstek.
当主 familie-leider: staat in voor de welvaart van alle familieleden.
-> verliezen greep op de samenleving omdat ze veel harder moeten vechten om hun status te behouden.

Bekentenisliteratuur (watakushi): hele stroming in Japan, maar vooral -> (zogezegd) bekentenissen over eigen leven.
Shinsei 新生



Mori Ogai:
- groot intellectueel, geleerde, 1862-1922
- beschouwd als een van de grootste Meiji-schrijvers
- leidde een dubbel leven -> was arts (ook legerarts voor een tijd) en schrijver, vertaler
Geboren in kringen van de Edo-artsen
-> toen: artsen speciaal statuut: moesten Nederlands (rangaku) tot op zekere hoogte kennen
Studeerde ook Confuciaanse klassieken en Klassiek Chinees -> zeer brede, geleerde opvoeding
Artsen-achtergrond: openheid voor westerse cultuur en geleerdheid

Rangaku -> Yougaku -> andere talen.
Kaitaishinso -> 1774

-> ging ook naar Duitsland hygiëne en militaire geneeskunde studeren 1884-1888: 'Meiji-telg'
- overal met introductiebrieven -> gepriviligieerde situatie
Vaak uitgenodigd op galabal e.d., ook contacten met het koninklijke huis in Dresden

Houdt dagboeken bij van zijn verblijf in Berlijn -> snel neergekrabbeld, want heeft weinig tijd.

Serie van novellen gebaseerd op zijn Duitse ervaring:
Maihime

-> specifiek Duits: idealisme.

Stijl:
evenwichtig en doordacht geschreven, ...
belangrijke rol in de vorming van het moderne Japans
bv. introductie van 的

Mishima Yukio -> groot bewonderaar van Mori.
Nishi Amane -> mentor van Mori. (in Nederland gestudeerd -> veel termen bedacht voor filosofische begrippen)
Yamagata Aritomo -> een vd stichters vd Meiji - beschermde Mori in het leger -> daardoor is hij ook hoofd van legerhospitaal geworden.


Gestationeerd in Kokura
Filosofie van teinen 定年 lotsaanvaarding, zich erbij neerleggen

Toegenomen spanning tussen Rusland en Japan: Russisch-Japanse oorlog.
Houdt dagboeken bij.

Jingoïstische maatschappij -> notie van de sterke staat.
Zijn tegen alles wat de orde in vraag zou kunnen stellen (denkers etc)
Repressie -> naar eerste WO
Koutoku Shuusui -> wordt beschuldigd van hoogverraad. 1910

Mori -> overgeschakeld naar historische romans - minder makkelijk aanstootgevend beschouwd door overheid.



Oeurvre: in drie periodes
-> vroeg: vnl. ervaring uit zijn Duitse tijd (Duitse trilogie, voor een stuk autobiografisch)
-> midden: strijd tegen het naturalisme, teinen, problematiek van individuele vrijheid en repressie
-> laat

Maihime
Verhaal: liefdesverhaal met iemand van het buitenland -> keuze tussen liefde en carrière | gevoelens en plicht

(zzz)

Geen Watakushi-shousetsu -> wou geen naturalist zijn.
Soort van parodie op naturalisme -> "vita seksualis" - gevoel van 'alleen ingewijden verstaan het'
~> naturalisten analyseren beschrijven liefde en gevoelens ook als een voorwerp van studie
Anti-statement

Sticht tijdschrift: Shibaru (de pleaden)
Pleidoor over zichzelf, het mens zijn

Schrijft geen ik-romans (<- ik-romans zijn in essentie confessionele romans)

Youga tachiba

Er moet ook een andere, verhevenere werkelijkheid zijn -> apollynische levenshouding
(<-> dyonisische levenshouding) - Nietzsche

定年 zou gebaseerd zijn op Franse resignation, dat op zich gebaseerd zou zijn op het Duitse Entsagung

遊び → spel, het spelen van een rol, of diverse rollen in de samenleving
~ka no you ni -> als vertaling voor het woord "alsof"

Eiennaru fuheika -> eeuwige verbeteraar. oa. in het geschrift mousou (begoocheling, foute gedachte -> standpunt van een toeschouwer 傍観者)

Hanako -> Japanse actrice die model staat voor Rodin.

Fushinchuu: in het proces van de opbouw. 1910.
Regeringsambtenaar -> reserveert kamer in een Japans restaurant dat nog niet afgewerkt is.
Ontmoet Duitse actrice, maar weigert haar te kussen -> want zijn in Japan
(allegorie voor Japan: restaurant in opbouw, eerst focussen op het afwerken)

Kume Kunitake 久米邦武 -> schreef verslag Iwakura-missie
Werkte in historiografisch instituut van de overheid - belast met schrijven van geschiedenis
-> verloor zijn baan omdat hij shinto-mythen niet als waarheid aannam

Gan 1915

Pleidooi voor intellectuele vrijheid tijdens de jaren van repressie
-> vindt meningsuiting belangrijk
Verwerkt dit in oa. Seinen, Shinmoku no tou, Shokudou, Fasquies(sp?)

Ipsen -> toneelstuk: Het poppenhuis
Nora's emancipatie ~> oorspronkelijk een 'marionet' -> uiteindelijk begint ze weerstand te bieden.

Fasquies -> boekencensuur

Shinmoku no tou -> toren der stilte
Perzengemeenschap - mensen die gevaarlijke boeken hebben gelezen -> worden in de vergeetput gegooid.

Shokudou -> socialisme


Pakt veel sociale thema's aan -> geen wereldvreemde schrijver.
Maar: toch voorzichtig, vermijdt scherpe formuleringen.


Late periode:
vooral historische verhalen -> biografieën (met echt historisch personage) en romans.
getroffen door Nogi Maresuke's zelfmoord op de dag van de begrafenis van keizer Meiji.
Motieven van rituele zelfmoord proberen uit te zoeken

Okitsu Yagoemon no isho -> het testament van Okitsu Yagoemo
Rekishi sono mama to rekishi no banare

Abe ichizoku

Sanshou dayuu

Yasui fujin
Mevrouw Yasui -> getrouwd met een zeer slimme, maar niet zo knappe man

Saigo no ikku

Takasebune

Tanizaki Jun'ichiro -> veel van vertaald

Typisch Edoko (autochtone inwoner van Tokyo met de typische mentaliteit van daar)
-> komt uit een welstellende familie van drukkers, die echter is failliet gegaan -> geen geld om studies te financieren, maar krijgt geld
gaat naar universiteit van Tokyo, maar kan niet afstuderen wegens geldgebrek

1910 begin publiceren
Debuut: tanjou
Kort daarna: zou

Eerste bekende werk: Shisei
De Pleaden
Shounen / de jongen
...

1923 -> halverwege zijn carrière: Kanto-daishinsai (grote aardbeving)
Verhuist naar de Kansai-regio, in de buurt van Kobe

1935 -> vertaalt Genji Monogatari naar modern Japans
Lid geworden van keizerlijke academie voor kunsten

Na WO II -> mainichi-prijs

Verhuist op oudere leeftijd nog terug naar Kanto-regio.
Sterft 1965

Zijn moeder -> belangrijke rol gespeeld in zijn leven
-> elementen hiervan / moederfiguren: kunnen we ook terugvinden in zijn werken.
Sterft echter in 1917 (terwijl hij op reis is)

Voornamelijk thuisgebleven, aangezien heel zijn leven geschreven
Wrss. wel debatten, ... -> maar geen grote avonturen.

Schrijfstijl:
Aandacht voor zintuiglijke waarnemingen - zeer gedetailleer
Dwepen met westen -> zich verdiepen in beroemde westerse schrijven (Oscar Wilde, Beaudelaire, Edgar A. Poe) -> ook seksuele bevrijding daarin
Vrouwen -> positieve rol / "heldinnen"

China: het enige land waarheen hij geweest is -> toen nog niet modern -> exotiek

Contrast tussen Kanto en Kansai -> cultuurverschil: meer traditioneel geinspireerde vrouwen, etc.
Essay:
Iniei no raisan (sp?)
Schaduw -> schaduw van huizen; wooncultuur - verbonden met schemer: Japanse huizen zijn donker.

Taal van Kansai -> handelaarstaal, minder gepolijst
Gebruikt soms ook Osaka-dialect -> voor sfeerschepping, weergave van de lokale kleur

Shokinsho
Shunkin -> blinde koto-speelster
Gedachte: voor kunst moet je lijden

Interesse voor de plot in het verhaal -> in tegenstelling tot vele andere Japanse schrijvers (oa. 私小説) wier boeken weinig plot hebben.

Akutagawa Ryuunosuke (?)(typische taisho-schrijver)
Losse associatieve schrijfstijl, poëtische sfeer -> itt. Tanizaki weinig aandacht voor structurele schoonheid
Later zelfmoord gepleegd - literatuurprijs naar hem genoemd
Rashoumon (tot film gemaakt door Kurosawa Akira)

Kagi -> echtpaar dat elkaars dagboek leest en deden alsof ze niet wisten dat de ander hun dagboek las.

Echtheid, waarheid, verbeelding -> kunst is sterker dan de realiteit.
Ophemelen van de creativiteit, verbeeldingskracht - eerder dan het sfeervol neerschrijven
Denkt na over taal -> schrijver moet taal/stijl kunnen manipuleren
Nut van literatuur =/= stichtend voorbeeld zijn --> lezen kunnen vermaken

Mede dankzij studie van klassieke werken -> nadruk / belang aan detail van beschrijvingen.


Thematiek:
(zoals al gezegd) -> vrouwen: altijd de hoofdrol
Mannen vnl. een ondergeschikte rol -> "klankbord" ipv. hoofdrol.
Moederfiguur.


Narratieve procedés:
Dagboek -> gaat terug tot in de Heian-periode.


Werken: zie cursus.



HOOFDSTUK 6

Mishima Yukio -> Showa-schrijver
Productief figuur: 30tal romans, vele toneelstukken en pamfletten
Liefhebber van krijgssporten en bodybuilding, acteur, etc.
Uiteindelijk rituele zelfmoord gepleegd.

Heel weinig autobiografische elementen in zijn geschriften -> vindt dat die uit de verbeelding moet komen en degelijk geconstrueerd moet zijn.

Eerste werk: Kamen no kokuhaku.

Tweede werk: Kinkakuji.

Tetralogie -> 4 delen, zijn laatste werk
= bedoeld als zijn literaire testament, belangrijk werk
Titel: "Zee der vruchtbaarheid" (term uit de astronomie -> zee zonder water, op de maan)

4 (samenhangende) werken:
-> boeddhistische karma, reïncarnatie
-> verteller/toeschouwer/waarnemer: neemt niet 100% aan de actie deel ('Honda')
-> ontmoetingen met mensen die allemaal vroeg sterven
-> contrast tussen handeling <-> idee/beschouwing

Deel 1: lente-eeuw -> Taisho-periode (tijd van 1ste wereldoorlog)
Hoofdpersoon = Kio Aki (knappe maar arrogante jongen van rijke familie die zich graag met aristocraten associeert)
Tegenstelling oude-nieuwe aristocratie
Kio Aki's familie -> krijgt bezoek van verarmde aristocratische familie -> huwbare dochter (Satoko), maar wordt uiteindelijk verloofd aan prins
Vanaf verloving -> Kio Aki wil plots wel relatie met haar -> worden minnaars, maar later ontdekt -> gaat naar nonnenklooster
Aki wil haar nog steeds en gaat achter haar aan, maar wordt niet binnengelaten, krijgt uiteindelijk longontsteking en sterft.

Deel 2: jaren dertig - militair zeer prominent in Japan
Hoofdpersoon = Isao -- meer mannelijke persoon, heeft ook moedervlekken -- begaan met de behoud van de oude waarden
Zet een revolte op het getouw -> mislukt -> wordt ingerekend en moet berecht worden
Honda -> neemt ontslag als rechter en wordt Isao's advocaat, krijgt hem vrij | Isao nog steeds overtuigd van zijn bushi-ideaal
-> pleegt een moord op een businessmagnaat en pleegt uiteindelijk zelfmoord
文武 bunbu

Deel 3: speelt zich af in Bangkok
Hoofdpersoon = Yin Chan (dochter van Thaise prins die in zijn jeugd op bezoek is geweest bij Kio Aki's familie)
Sterft door cobrabeet -- boek beschrijft de exotische/idyllische omgeving van Thailand

Deel 4: De aftakeling van de engel.
6 reïncarnaties in boeddhisme -> deva 天 (hemelling) - ashura - mens - dier - hongerige geest - hellewezen
5 kenmerken waaruit blijkt dat de deva aftakelt -> overvloedig zweten, ...
Hoofdpersoon = Tooru (weesjongen in een vissersdorp) -> Honda adopteert hem
Tooru - komt achter de redenen waarom Honda hem adopteerde -> probeert zelfmoord te plegen en wordt blind
Honda -> wil achter de zin van de reïncarnaties en van zijn leven komen -> gaat naar klooster van Satoko en vertelt haar zijn verhaal
Zij zegt dat ze Kio Aki niet kent -> niets van het verhaal heeft bestaan: het enige wat bestaat is het "nu" in het klooster.
'Alles is leegte.'

Mishima -> fascinatie homo-erotiek, bushi-spirit, extreme acties, etc.
Zelfmoord -> 1970 - anachronisme, "daad van zuivering",

Goed stilist, ook vroeg vertaald -> had gehoopt nobelprijs te krijgen.




Kawabata Yasunari

-> tijdgenoot van Mishima, ook goed bevriend met hem, heeft nobelprijs gekregen.
Inhoudelijk minder rijk dan de werken van Mishima - traditionelere literatuur: losse intrige, beschrijven van indrukken, zonder vast plan.

Vroeg wees geworden, zwakke gezondheid, opgevoed door ziekelijke grootouders. -> angst voor vroegtijdig sterven.
Woonden in dorpje niet ver van Osaka (Ibaragi) -- grootvader had vroeger ook eigen begraafplaats
Zouden afstammen van Houjou-familie (samurai uit Kamakura-periode)
Grootvader -> kende "proto-wetenschap" --> feng shui, kruidengeneeskunde, etc.

Wou oorspronkelijk tekenaar worden, las veel boeken (oa. Genji Monogatari, ...)
School -> blinkt uit in 漢文

Hij schrijft, maar wordt niet vaak geselecteerd -> twijfels.
De kist van mijn leraar dragend -> over de begrafenis van zijn leraar, gepubliceerd in een tijdschrift
Internaat -> alleen jongens

Doet daarna studietraject (daiichi koutou-gakkou) -> om in Toudai te raken.
Engelse literatuur - vnl. boekenstudie

Vetrekt op reis -> schiereiland Izu: zijn ervaring beschreven in Izu no Odoriko (het danseresje van Izu)
Warmwaterbronnen - om te gaan kuren
Ook entertainment-groep tegengekomen - groep rondtrekkende muzikanten -> toffe ervaring

Verloofd -> maar had weinig contact met haar, op een sisser uitgelopen


Publicaties:

Belangrijk tijdschrift vroegere carière -> Shinshichou ("nieuwe gedachtenstroom")
-> publiceert oa. een tafereel van een herdenkingsdienst, Kon'yaku (verloving)

Korte geschiedenis van de roman in Japan -> commentator: "uitstekend voorwoord"

Ondertussen -> redelijk bekend, ontmoet schrijvers als Kikuchi Kan, Yokomitsu, ...
Opgenomen in die kringen

1923- grote aardbeving van Kanto-regio
Daarna studeert hij af

Toen: twee belangrijke kunststromingen: proletarische en avantgardistische.
Proletarische -> oa. Kobayashi, The Factory

Kawabata -> niet met sociale problemen begaan, veroordeelt kapitalisme niet.
Maar: vindt niet per se dat proletarische schrijversbeweging fout is: kunnen goed verhalen structureren (vaak wel minder verzorgde taal)

Tijdschrift: Bungei-jidai
Bundeling van allerlei stromingen -> literatuurcritici: "neo-sensualisten" (als in: waarnemend, zintuiglijk)

Begin Showa periode

Bundeling van kortverhalen: tanagokoro no shousetsu 掌の小説

Uitgangsbuurt Asakusa - nachtleven
Asakusa korenai-dan (scharlaken bende van Asakusa) -> oorspronkelijk in feuilleton gepubliceerd in krant

Huwelijk: Matsubayashi Hideko, maar geen plechtigheid/bruiloft -> ging gewoon samenwonen

Andere werken:
1927 - Bungei-jidai
1930s - Wilde Dieren, Kinjuu, Matsugo no Hi (de stervensdag), Jojouka (lyrisch gedicht)
Bungakukai

Yukiguni (Sneeuwland)
1934-
Ook uitgegeven in tijdschriften - mist daarom vaak samenhang

Pas na WO II -> eerste paar vertalingen, ook dus van Kawabata

Shimamura - gehuwde man uit Tokyo, "kenner van het westerse ballet" -> maar heeft nog nooit een ballet gezien.
Zit in de trein op weg naar Sneeuwland om de geisha Komako te gaan ontmoeten
Komt ook op de trein een echtpaar tegen

Taal en vorm:
-> kwaliteit zit vooral in de (melancholieke, nostalgische) sfeer 悲しみ



Verslag van een Go-spel: wordt naarmate de evolutie van het verslag meer een analyse van de stijl, en de achterliggende persoonlijkheid, etc.

De Go-meester
-> meer dan alleen go: feodale relaties, esthetiek, niet egalitair, ...

Elegie - treurdicht
-> nostalgische, maar geresigneerde beschrijving/bezingen van de relaties zoals ze vroeger bestonden.

Historische basis: deze wedstrijd heeft inderdaad plaatsgevonden, voor WO II.
Esthetiek -> Werd beschouwd als eigen aan de traditionele Japanse cultuur -> werd niet gecensureerd


Na WO II:
Duizend Kraanvogels (senbazuru)
Yama no Oto
Nemureru Bijo
Koto (de oude hoofdstad)
Utsukushisa to kanashimi

Theeceremonie -> keramiek (aardewerk, steengoed, porselein)
Steengoed, want: moet niet uitpakken met duur porselein.
焼き物

Duizend kraanvogels -> wens voor genezing, behouden thuiskomst, ...
Futiele streven van de mens naar gelukkig - onmogelijkheid dat te realizeren

Steengoed = duurzaam, hard, standvastigheid, onvergankelijkheid
-> contrast met broosheid van het menselijke leven.

Het geluid van de berg
-> ook weinig ontknoping

Eerste Japanse schrijver die nobelprijs in de wacht sleepte.
-> heeft uiteindelijk zelfmoord gepleegd



Oe Kenzaburo -> nobelprijs behaald in 1994.
Heel anders dan Kawabata -> meer geëngageerd, op maatschappij betrokken

Geëngageerd: kritiek uitoefenen op bestaande maatschappij, via geschriften bijdragen tot betere, rechtvaardigere maatschappij
In de eerste plaats van voor WO I -> marxistisch/socialistisch perspectief
Kunst: ondergeschikt aan hoger doel -> betere samenleving uitbouwen.
Ander vb. geëngageerd schrijver: Kobayashi Takeji (Factory Ship)

Humanist -> mens en menselijk welzijn staat centraal.

Geboren in landelijk dorpje - afgelegen bergdorpje op Shikoku
Nogal afgesloten wereld - weinig contact met de buitenwereld -> beperkte/gefilterde stroom van informatie -> beperkte visie op werkelijkheid.
Volwassen rondom hem -> kapot van Japanse nederlaag, ... -> begrijpt de heisa niet goed.

Bossen -> Amerikanen kunnen hem niet bereiken -> geborgenheid

18 jaar: studeren in Tokyo, Franse literatuurstudie - prof: Watanabe Kazuo (gespecialiseerd in Franse renaissance)
Rabelais - Garguantua en Pantagruel

Jaren 50 -> existentialisme (J.P. Sartre, A. Camus, S. Beckett)

Existentialisme -> ene bron van inspiratie

Andere bron van inspiratie: zwaar mentaal gehandicapte zoon
Kojinteki Taiken (persoonlijke ervaring)


Vraag: "Hoe is het met Japan zo ver kunnen komen?"
-> afzetten tegen het totalitaire, militaristische systeem
"Nieuw links".

Studentenfront - jaren 60: actieve linkse studentenbeweging.
Hoogtepunt: mei 1968 studentenbeweging in Parijs.

Arbeidersfront - meer traditioneel. Jonge arbeiders die een aparte organisatie vormen.
-> pacifisme.

Breed anti-Vietnam-front: tegen de oorlog in Vietnam.
Japan -> belangrijke basis van Amerikaans leger - droeg op die manier erg bij aan de oorlog.

Anpo 安保 vriendschaps- en veiligheidsverdrag: Japan onder de bescherming van Amerika.



Auteurs die hem beïnvloed hebben:
Las veel.

J.P. Sartre
Norman Mailer
W.H. Auden
F. Rabelais
...


Stijl:
-> zeer specifiek, geen poëtische vaagheid, vertaalstijl (interferentie, zinsconstructies e.d. van brontaal)


Thema's:

Afgesloten ruimten

Kinyouna shigoto - Een vreemd karwei
Hoofdpersoon (boku) moet honden naar hondendoder brengen voor medische experimenten.
-> symbool voor apathie waarmee Japanners de onderdrukking door Amerika ondergaan.
Britse dame: gaat in tegen het afslachten van honden.

De hoogmoedige doden
Lijken die voor experimenten gebruikt worden -

-> gaat niet altijd over apathie, willoosheid, ... : ook positieve invulling

Het pastorale dorp in de bergen

Shiiku
Speelt zich af tijdens WO II in Japans dorpje
-> zijn afgeschermd van oorlog, maar plots stort er een Amerikaans vliegtuig neer: houden (zwarte) piloot gevangen.
Jongen moet van zijn vader die man eten ed. brengen, Japanse leger komt hem niet ophalen.
Wanneer de jongen bevriend geworden is met de man -> ambtenaar komt soldaat toch halen.
Piloot probeert jongen te gijzelen, zijn vader komt echter tussen met bijl -> soldaat wordt gedood.

Knoppen breken - memushiri (knoppen plukken), kouchi (kalveren doden)
Tuchtschooljongens in bergdorp -> niet aangepast aan totalitaire regime
Dorpbewoners verlaten het dorp: jongens zijn eigen baas, ...
Koreaan, deserteur, ... -> alle "uitschot" van de maatschappij leven in solidariteit
Tragisch incident: beet van een hond in de pols van het meisje